Përse muzeu më i rëndësishëm egjiptian në botë, pas atij të Kajros, ndodhet në kryeqytetin e Piemontes, Torino?, shkruan focus.it.
Me mbi 30 mijë artefakte, Muzeu Egjiptian i Torinos, i cili mbush 200 vjet në vitin 2024, është një nga më të rëndësishmit në botë, i dyti pas atij të Kajros.
Por pse një nder i tillë i takon kryeqytetit piemontez, i cili sigurisht duket i vështirë për t’u lidhur me rërën e Egjiptit?
Përgjigja qëndron në një emër, atë të arkeologut Ernesto Schiaparelli, krijues i një sërë gërmimesh në fillim të shekullit të njëzetë që çuan në shumë zbulime.
Lindja e muzeut daton në vitin 1824. Ai u promovua nga mbreti i Sardenjës Carlo Felice i Savojës, i cili vitin e kaluar kishte marrë më shumë se 5 mijë artefakte egjiptiane nga koleksionisti i artit Bernardino Drovetti.
Duke shërbyer për ushtrinë e Napoleonit në Egjipt, Drovetti kishte grumbulluar statuja, sarkofagë, papirus, mumie dhe objekte të tjera me vlerë të madhe.
Ky material, i shtuar në disa gjetje tashmë në zotërim të Savojës, bëri të mundur përurimin e muzeut të parë egjiptian të vërtetë në histori.
I lindur në vitin 1856, Schiaparelli studioi në Torino dhe më pas ishte student i egjiptologut të madh francez Gaston Maspero, në Paris.
Talenti i tij i dha atij pozicionin e drejtorit të seksionit egjiptian të Muzeut Arkeologjik të Firences në 1880 dhe drejtorinë e muzeut të Torinos në 1894.
Duke filluar nga viti 1903, nën kujdesin e Misionit Arkeologjik Italian të sapoformuar në Egjipt dhe, falë bashkëpunëtorëve të tij të talentuar, Schiaparelli organizoi një sërë fushatash gërmimesh duke prezantuar shumë risi, si përdorimi sistematik i fotografive për të dokumentuar gërmimet, në vend të vizatimeve të thjeshta që kufizoheshin në të kaluarën.
Zbulimet e para të mëdha të Schiaparelli-t, i cili ndër të tjera duhej të lundronte nëpër falsifikimet e shumta në qarkullim në atë kohë ndodhën në Luginën e Mbretëreshave, pranë Luksorit (Tebës së lashtë).
Këtu dolën në dritë varre të shumta, duke përfshirë varrin e Princit Khaemwaset, djalit të Ramesses III, që përmbante sarkofagë me bukuri të jashtëzakonshme, mumie dhe qindra fragmente varresh.
Zbulimi më i rëndësishëm, megjithatë, ishte ai i varrit madhështor të mbretëreshës Nefertari, “gruas së madhe mbretërore” të Ramesses II.
Varri, i zbuluar në vitin 1904, ishte plaçkitur, por disa arkivole të çmuara, statuja të ndryshme varrimi (ushabti), një fragment i madh i kapakut të sarkofagut, gjunjët e një mumjeje të paidentifikuar dhe një palë sandale që i përkisnin vetë Nefertarit.
Ky zbulim u pasua nga një zbulim po aq befasues, në vitin 1906, përsëri afër Luksorit. Pasi identifikoi fshatin e punëtorëve Deir el Medina (i rëndësishëm për të kuptuar jetën e përditshme të egjiptianëve të lashtë), Schiaparelli gjeti varrin e Kha, një arkitekt në shërbim të faraonit Amenhotep III, të varrosur së bashku me gruan e tij Merit.
Më në fund një varr i paprekur, plot me objekte të përditshme dhe shumë i rëndësishëm për studiuesit. Në vitet në vijim zbulimet vazhduan të pandërprera dhe gjetjet e shumta vazhduan të shkonin në Torino.
Schiaparelli ishte një njeri shumëplanësh. Ai ishte mësues, mbikëqyrës dhe madje senator i Mbretërisë. Por ndër aktivitetet e tij të shumta, njëra e përfshiu atë që në moshë të re dhe nuk kishte të bënte me egjiptologjinë: filantropia.
/ata.gov.al
