Brukseli po përgatitet të prezantojë një sistem të ri që synon të shtojë masat e sigurisë për udhëtarët që do të hyjnë në Zonën Schengen të lëvizjes së lirë në Bashkimit Europian. Pjesë e këtij sistemi të ri do të jenë edhe qytetarët shqiptarë, të cilët para se të udhëtojnë drejt vendeve të BE-së do të kenë nevojë për një autorizim paraprak.
Zona Schengen, e cila përbëhet nga 26 shtete europiane, lejon njerëzit të lëvizin përtej kufijve kombëtarë pa u kontrolluar. Por, sulmet terroriste në Paris, Berlin dhe Bruksel nxorën në pah nevojën për të rritur masat e sigurisë në kufijtë e jashtëm të BE-së, si dhe brenda Zonës Schengen.
“Euronews” thotë se në objektiv të Brukselit janë qytetarët që nuk kanë nevojë për vizë për të udhëtuar në një prej vendeve të Zonës Schengen.
Pjesë e Zonës Schengen janë Austria, Hungaria, Norvegjia, Belgjika, Islanda, Polonia, Republika Çeke, Italia, Portugalia, Danimarka, Letonia, Sllovakia, Estonia, Lihtenshtejni, Sllovenia, Finlanda, Lituania, Spanja, Franca, Luksemburgu, Suedia, Gjermania, Malta, Zvicra, Greqia dhe Holanda.
Ideja është që qytetarët që do të marrin viza do u kontrollohen kredencialet gjatë procesit. Burim i mundshëm kërcënimi për Brukselin janë qytetarët nga shtete që nuk kanë nevojë për viza.
Skema e quajtur Sistemi Europian i Informacionit dhe Autorizimit të Udhëtimit (ETIAS) do të hyjë në fuqi në fillim të vitit 2021.
Si funksionon ETIAS?
Udhëtarët do të duhet të plotësojnë një formular online që përmban pyetje që kanë të bëjnë të dhënat biometrike, udhëtimin dhe sigurinë. Plotësimi i formularit parashikohet të zgjasë 10 minuta dhe ai do të krahasohet me të dhënat ndërkombëtare e ato europiane për të përcaktuar nëse subjekti përbën kërcënim të mundshëm kriminal dhe terrorist. Brenda 96 orësh aplikuesi do të marrë një përgjigje me email nga ETIAS.
Kostoja e këtij aplikimi do të jetë 7 euro dhe vlefshmëria e dokumentit do të jetë 3 vite, ose deri në skadimin e dokumenteve të udhëtimit të aplikantit. ETIAS do të mund të përdoret për qëndrime nga 90 deri në 180 ditë në Zonën Schengen.
Zhvillimi i ETIAS vlerësohet se do të kushtojë 212.1 milionë euro ndërsa kostoja e operacioneve vjetore arrin në 85 milionë euro. Sipas Komisionit Europian, ETIAS do të funksionojë me sistem vetëfinancimi dhe operacionet vjetore do të mbulohen nga të ardhurat e përftuara nga tarifat.
Shtetet që do të futen në sistemin ETIAS
Udhëtarët ETIAS, të cilët do të kenë nevojë për autorizim paraprak para udhëtimit në Zonën Schengen të BE, përfshijnë qytetarë nga mbi 60 shtete.
Edhe shtetet si SHBA-të, Kanadaja, Australia dhe Zelanda, të cilëve nuk u kërkohet një vizë Schengen, me shumë gjasa do të kenë nevojë për një autorizim ETIAS për të vizituar shtetet europiane nga viti 2021.
Në mesin e shteteve europiane që do të kenë nevojë për një autorizim ETIAS janë janë Serbia, Ukraina, Shqipëria, Bosnje Herzegovina, Maqedonia e Veriut dhe Moldavia.
