Për herë të parë, truri është parë duke reaguar ndaj një surprize, sipas një grupi nga Universiteti i Bazelit i drejtuar nga Tania Barkat
Rezultati, i marrë te minjtë, hap rrugën për të kuptuar mekanizmat e rinj që rregullojnë organet më komplekse dhe për studimin e aspekteve të reja që qëndrojnë në themel të disa çrregullimeve, siç është autizmi.
Surpriza është një nga nxitësit e kuriozitetit njerëzor, shumë i zhvilluar tek fëmijët dhe në rënie tek të rriturit. Në fakt, ndërsa këta të fundit grumbullojnë përvojë me kalimin e kohës, ata kanë më pak gjasa të befasohen nga ajo që dëgjojnë ose shohin.
Besohet se ndjenja e befasisë shërben për të provokuar një lloj reagimi të menjëhershëm, veçanërisht për t’iu përgjigjur situatave të rrezikshme, prandaj reagimet priren të zvogëlohen kur ai stimul përsëritet disa herë.
Është sikur të ishte krijuar një lloj renditjeje prioritare: një stimul që nuk është më i aftë të befasojë nuk shkakton më një reagim energjikisht të kushtueshëm.
Për t’u përpjekur të kuptojnë se çfarë ndodh në trurin tonë kur dëgjojmë diçka të papritur, studiuesit zviceranë analizuan një grup minjsh, aktiviteti i trurit të të cilëve monitorohej ndërsa dëgjonin lloje të ndryshme tingujsh, duke përfshirë disa të çuditshëm dhe të papritur, brenda një serie të rregullt.
Kështu doli se zona e sistemit nervor e njohur si kolikulusi inferior reagon më shumë, e vendosur në fillim të rrugës nga nervi i dëgjimit në korteksin e dëgjimit tashmë tek individët 20-ditorë, ndërsa në më shumë individë të rritur, përgjigjet regjistrohen edhe në talamusin dëgjimor, dhe së fundi, vetëm duke filluar nga 50 ditë, stimuli përfshin edhe korteksin dëgjimor primar.
Sipas studiuesve, një rol kyç në zhvillimin e reagimit të papritur luan përvoja, sikur truri, dhe në veçanti korteksi cerebral, gjatë rritjes të jetë në gjendje të formojë një imazh të brendshëm të botës, të cilin më pas e krahason me stimuj të jashtëm.
/ata.gov.al
